Nasze pisanki

Utworzono: sobota, 09, kwiecień 2022 10:55 | Super User | Drukuj | Odsłony: 347

Kurpiowskie, kaszubskie, podlaskie… Pisanki mienią się w Polsce różnymi kolorami i wzorami, w zależności od regionu.

Skąd wzięła się tradycja malowania pisanek?

Dla niektórych może być zaskakujący fakt, że tradycja malowania jajek nie ma nic wspólnego z chrześcijaństwem. Tak naprawdę pierwsze pisanki pojawiły się już w starożytnej Mezopotamii. Były symbolem ożywienia w przyrodzie na wiosnę. Co ciekawe, jajko pojawia się w większości kultur w mitach o powstaniu wszechświata. Jego dekorowanie było popularne długo przed pojawieniem się Chrystusa i niezależnie od przyjętej religii. W Polsce malowanie pisanek włączono do zwyczajów wielkanocnych, by ułatwić proces chrystianizacji. Pisanki nadal oznaczają budzenie się do życia, a dodatkowo zmartwychwstanie Jezusa. Najstarsze znalezione wielkanocne dekoracje w kraju pochodzą z X wieku.

Jakie są rodzaje pisanek?

Staropolskie pisanki polewano woskiem, rysowano nim wzór, a następnie gotowano jaja w wodzie z dodatkiem naturalnych barwników, na przykład łupin cebuli albo ochry. Większość ozdób wychodziła w kolorze ciemnoczerwonym i brązowym, chociaż nie wszystkie. Kora młodej jabłoni farbowała na żółto, bławatek na niebiesko, a burak na różowo.

Kraszanki to również jaja ugotowane w barwiącym wywarze, ale bez woskowych wzorów. W okolicach Krakowa i Łowicza jaja przyozdabia się papierem. Są to tak zwane nalepianki. Oklejanki powstają w wyniku naklejania płatków, tkanin, włóczki i innych materiałów.
Na zachodzie Polski robi się drapanki. Wzór na skorupce zostaje wydrapany na zaschniętej farbie ostrym narzędziem. Ażurki wykonuje się z wydmuszek (szlaczki wywierca się specjalnymi narzędziami). Nietypowe pisanki można zobaczyć w województwie opolskim, gdzie jaja wypieka się z piernika i dekoruje lukrem.

Podlaskie pisanki zachwycają bogactwem wzorów i kunsztem wykonania. Te tradycyjne z Południowego Podlasia zdobione są metodą batiku, polegającą na nakładaniu wosku na skorupkę jajka i farbowaniu. Na umytym i ugotowanym jajku rysuje się wzory roztopionym woskiem. Po ukończeniu woskowej kompozycji jajo należy włożyć do naczynia z barwnikiem, a po wysuszeniu, zetrzeć wosk.

A my mamy nasze, własnoręcznie ozdobione kolorowe jajka. Wykonałyśmy je podczas warsztatów, zorganizowanych z inicjatywy sekcji higienicznej, które przeprowadziła Pani Urszuli Filipczyk. Dziękujemy za miłą atmosferę, zaangażowanie, poświęcony czas i cenne wskazówki. Uczestniczkom gratulujemy kreatywności, talentu. Efekty współpracy są powodem do dumy.